Detyra.Al Detyra.Al

  • Kreu
  • Matematika
    • Matematika 6
    • Matematika 7
    • Matematika 8
    • Matematika 9
    • Matematika 10
    • Matematika 11
    • Matematika 12
  • Fizika
  • Matematika Baze
  • Matura dhe provimi i lirimit
  • Kimia
    • Kimia 8
    • Kimia 9
Home / Perpjesetimi

Perpjesetimi

vetite e perpjesetimit

Perpjesetim quhet barazim i dy raporteve.

Numrat që formojnë perpjesetimin quhen kufiza të perpjesetimit. Këto mund të jenë numra të plotë, dhjetorë, thyesorë.

 

Këtë e shkruajmë dhe në mënyrën standarte \displaystyle \frac{3}{2}=\frac{21}{14}

3 dhe 14 quhen kufiza të jashtme të perpjesetimit.

2 dhe 21 quhen kufiza të brëndshme të perpjesetimit.

Leximi i perpjesetimit bëhet: “Raporti i 3 me 2 është i barabartë me raportin e 21 me 14”.

 

qese plastike

Vetitë e perpjesetimit

Vetia themelore.“Në çdo përpjesetim, prodhimi i dy kufizave të jashtme është i barabartë me prodhimin e dy kufizave të brëndshme”.

\displaystyle \frac{4}{7}=\frac{12}{21}
sipas vetisë duhet: 4 ∙ 21 = 7 ∙ 12

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
\displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>a\cdot d=b\cdot c

Vetia e të anasjelltës.“Në çdo përpjesetim, po të zëvëndësojmë çdo raport të tij me të anasjelltën e tyre, formohet përpjesetim”.

\displaystyle \frac{7}{6}=\frac{14}{12}<=>\frac{6}{7}=\frac{12}{14}

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
\displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{b}{a}=\frac{d}{c}

 

 

Vetia e ndërrimit.

  • “Në çdo përpjesetim, po t’u ndërrojmë vendet kufizave të jashtme me njëra-tjetrën formohet përpjesetim”.

\displaystyle \frac{4}{9}=\frac{16}{36}<=>\frac{36}{9}=\frac{16}{4}

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
\displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{d}{b}=\frac{c}{a}

 

  • “Në çdo përpjesetim, po t’u ndërrojmë vendet kufizave të brëndshme me njëra-tjetrën formohet përpjesetim”.
    \displaystyle \frac{4}{9}=\frac{16}{36}<=>\frac{4}{16}=\frac{9}{36}

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
\displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{a}{c}=\frac{b}{d}

 

  • “Në çdo përpjesetim, po t’u ndërrojmë vendet ndërmjet tyre dy kufizave të brëndshme dhe dy kufizave të jashtme formohet përpjesetim”.
    \displaystyle \frac{4}{9}=\frac{16}{36}<=>\frac{36}{16}=\frac{9}{4}

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
\displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{d}{c}=\frac{b}{a}.

 

Vetia në lidhje me mbledhjen ose ndryshesën e kufizave të çdo raporti të perpjesetimit.“Raporti i shumës (ndryshesës) ndërmjet kufizës së parë dhe të dytë përmbi kufizën e parë ose të dyte është e barabartë me shumën (ndryshesën) e kufizës së trëtë me të katërt përmbi kufizën e tretë ose të katërt”.


Për shumën kemi:

– \displaystyle \frac{9}{4}=\frac{36}{16}<=>\frac{9+4}{4}=\frac{36+16}{16}
– \displaystyle \frac{9}{4}=\frac{36}{16}<=>\frac{9+4}{9}=\frac{36+16}{36}

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
– \displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{a+b}{b}=\frac{c+d}{d}
– \displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{a+b}{a}=\frac{c+d}{c}


Për ndryshesën kemi:

– \displaystyle \frac{9}{4}=\frac{36}{16}<=>\frac{9-4}{4}=\frac{36-16}{16}
– \displaystyle \frac{9}{4}=\frac{36}{16}<=>\frac{9-4}{9}=\frac{36-16}{36}

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
– \displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{a-b}{b}=\frac{c-d}{d}
– \displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}<=>\frac{a-b}{a}=\frac{c-d}{c}

 

 

qese plastike

Vetia e kufizave paraardhëse dhe pasardhëse: “Në çdo perpjesetim, shuma (diferenca) e kufizave paraardhëse rri tek shuma (ndryshesa) e kufizave pasardhëse , sikundër rri çdo kufizë paraardhëse tek pasardhësja e saj“.

\displaystyle \frac{9}{4}=\frac{36}{16}=\frac{9+36}{4+20}=\frac{45}{24}
\displaystyle \frac{36}{16}=\frac{9}{4}=\frac{36-9}{16-4}=\frac{27}{12}

Në formë të përgjithësuar shkruajmë:
\displaystyle \frac{a}{b}=\frac{c}{d}=\frac{a-c}{b-d}=\frac{a+c}{b+d}

 

Njehsimi i kufizës së panjohur në një perpjesetim

Më poshtë japim rregullat e njehsimit të kufizës së panjohur në një perpjesetim:

Rregulli 1:

“Në një perpjesetim, vlera e një kufize të panjohur të jashtme është e barabartë me prodhimin e dy kufizave të brëndshme dhe ky prodhim i pjestuar me kufizën tjetër të jashtme ”.

\displaystyle \frac{8}{6}=\frac{32}{x}

\displaystyle x=\frac{6\cdot 32}{8}

\displaystyle x=24

 

Rregulli 2:

“Në një perpjesetim, vlera e një kufize të panjohur të brëndshme është e barabartë me prodhimin e dy kufizave tëjashtme dhe ky prodhim i pjestuar me kufizën tjetër të brëndshme ”.

\displaystyle \frac{8}{x}=\frac{32}{24}

\displaystyle x=\frac{8\cdot 24}{32}

\displaystyle x=6

 

Ushtrimet per kete mesim mund ti gjeni ketu

Copyright © detyra.al


Postime te ngjashme:
  • Matematika 12Matematika 12
  • Numrat NatyroreNumrat Natyrore
  • Matematika 11Matematika 11
  • Derivative of sin^2(x)Derivative of sin^2(x)
  • Matematika BazeMatematika Baze
  • PesekendeshatPesekendeshat
  • Numrat e ThjeshteNumrat e Thjeshte
  • Formulat e VietesFormulat e Vietes
  • Thyesat AlgjebrikeThyesat Algjebrike
  • Matematika 9Matematika 9
  • Matematika 7Matematika 7
  • Integrimi me thyesa te pjeseshmeIntegrimi me thyesa te pjeseshme
  • MatematikaMatematika
  • Matematika 6Matematika 6
  • Matematika 10Matematika 10
  • Matematika 8Matematika 8
fuqifuqiafuqia e numrave me shenjeklasa 7matematika 7numriperpjesetimperpjesetimiperpjestimperpjestimipjestimipjestimi i numrave natyrorshumfishatshumzimitabelate mesojmeushtrimeushtrime te zgjidhura matematikevetit e perpjesetimitvetitevetite e perpjesetimitvetite e perpjestimitZbritja

Kerko Mesime

Pages

  • Fizika
    • Fizika 7
  • Kimia
    • Kimia 8
    • Kimia 9
  • Kontakt
  • Kreu
  • Matura dhe provimi i lirimit

Sponcor Ju-Ar Plast Sh.P.K

Ju-Ar Plast Sh.P.K

Postime te ngjashme:

  • Matematika 11
  • Matematika
  • Matematika 9
  • Matematika 12
  • Matematika 10
  • Matematika 7
  • Matematika 6
  • Matematika Baze
  • Matematika 8

qese plastike

Ju-Ar Plast Sh.P.K

Na kontaktoni

Detyra.al është një platformë eduktaive online e cila vjen në ndihmë të nxënësve të klasave të 6-12 me leksione, ushtrime dhe teza provimesh.

Email: info@detyra.al