Kuptimi i bashkesise
Bashkesia është një kuptim themelor në matematikë. Bashkesia nuk do të përkufizohet, por do të konsiderohet si një e tërë.
Për shembull kemi “bashkesia e nxënësve të klasës së dhjetë”, “bashkësia e numrave të plotë” etj.
Bashkesite i ndajmë:
- Bashkësi të fundme janë ato bashkësi që kanë një numër të fundmë elementësh.
Për shembull bashkësia e nxënësve të klasës së dhjetë.
- Bashkësi të pafundme quhen ato bashkësi, numri i të cilëve është i pafundmë.
Për shembull bashkesia e numrave realë.
- Bashkësi boshe quhen ato bashkësi që nuk kanë asnjë elementë.
Për shembull bashkësia e zgjidhjeve reale të ekuacionit .
- Bashkësi të barabarta. Dy bashkësi A dhe B quhen të barabarta nëse çdo element i bashkesise A ndodhet në bashkësinë B dhe anasjelltas, çdo element i bashkesise B ndodhet në bashkësinë A.
Barazimi i bashkësive ka ato veti që ka barazimi i numrave.
- Vetia e pasqyrimit.
Për çdo bashkësi A kemi A = A.
- Vetia e simetrisë.
Për çdo dy bashkësi A dhe B, nëse A=B, atëherë B=A.
- Vetia e kalimit.
Për tri bashkësi A, B dhe C, nëse A=B dhe B=C, atëherë A=C.
Nënbashkësia
Përkufizim: “Bashkësia P quhet nënbashkësi e bashkesise M, nëse çdo element i bashkesise P ndidhet në bashkësinë M”. Simbolikisht shënohet , lexohet P është nënbashkësi e M ose P përfshihet në M.
Vetitë e përfshirjes
- Bashkesia boshe përfshihet në çdo bashkësi, pra është nënbashkësi e çdo nënbashkësie. Për çdo A kemi .
- Përfshirja gëzon vetinë e pasqëyrimit. Për çdo A kemi .
- Përfshirja nuk gëzon vetinë e simetrisë.
- Përfshirja gëzon vetinë e kalimit. Nëse dhe , atëherë .
- Është e vërtëtë dhe vetia: nëse dhe , atëherë A=B..
- Simbolet , përdoren për të treguar që një element bën pjesë ose jo në një bashkësi.
- Simbolet , përdoren për të treguar se një bashkësi është ose jo nënbashkësi e një bashkësie tjetër.