Rrenja katrore
Shembull 1
Gjeni brinjën e katrorit, nëse sipërfaqja e tij është .
Zgjidhje
Duhet të gjejmë numrin a, i cili nëse ngrihet në fuqi të dyshit jep numrin 25. Ky numër është 5 dhe është brinja e katrorit me sipërfaqe .
Pikërisht numrin 5 e quajmë rrenja katrore e numrit 25 dhe e shënojmë .
Ushtrimi 1
Gjeni:
a)
b)
c)
d)
Zgjidhje
a)
b)
c)
d)
Ushtrimi 2
Ndërtoni tabelën:
n | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
1 | 4 |
- Gjeni nga tabela:
a)
b)
c)
Zgjidhje
n | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
1 | 4 | 9 | 16 | 25 | 36 | 49 | 64 | 81 | 100 |
a)
b)
c)
Ushtrimi 3
Gjeni
Zgjidhje
Nga tabela që ndërtuam më lart, vëmë re se dhe . Rrjedhimisht është një numër ndërmjet 8 dhe 9.
Shkruajmë: .
Me makinë llogaritëse gjejmë vlerën e tij:
Vëmë re se ky numër është dhjetor i pafundmë, por jo periodik.
Këta numra quhen irracional (këto numra do ti mësojmë në klasat më të larta).
Shkrimi shkencor i numrit
Në degë të ndryshme të matematikës, kimis, fizikës etj, ndeshemi shpesh me numra shumë të mëdhënjë ose shumë të vegjël, të cilët lexohen me shumë vështirësi. Për shembull, shpejtësia e dritës është 300’000’000 km/h (300 milionë kilometër për orë).
Vargu i fuqive të plota të numrit 10 na ndihmonë për të shkruar e lexuar këto numra.
Për shembull: Shpejtësia e dritës shkruhet:
Një mënyrë e tillë e të shkruarit quhet shkrim shkencor, apo shkrim i numrit në formë standarte. Pra, numri shkruhet në formë standarte, nëse ai shkruhet në trajtën:
, ku dhe .
Si rregull a paraqitet në trajtën e numrit dhjetor.
Shembull 1
Paraqitni në formë standarte numrat e mëposhtëm:
a) 250000
b) 278000
c) 0,00000018
d) 0,00005
Zgjidhje
a)
b)
c)
d)