Veprime me thyesat: shumezimi, pjestimi, mbledhja dhe zbritja e thyesave

Shumëzimi i thyesave

Shumëzimi i thyesave është shumë i thjeshtë: mjafton të shumëzojmë numëruesin me numëruesin dhe emëruesin me emëruesin.

Shohim shembujt:

Shembulli 1:

Shembulli 2:

Shembulli 3:

Pjestimi i thyesave

Për të pjestuar dy numra veprojmë njësoj si ne rastin e shumëzimit, vetem se ne fillim përmbysim thyesen e dytë, pastaj bëjmë shumëzimin. Shohim shembujt:

Shembulli 1:

Shembulli 2:

Shembulli 3:

Mbledhja dhe zbritja e numrave me emërues te njejtë

Mbledhja dhe zbritja e thyesave me emërues të njëjtë behet në disa mënyra. Njëra prej mënyrave është si vijon: emëruesi lihet ashtu siç është, ndersa numeruesit mblidhen ose zbriten, sipas veprimit.

Shohim shembujt me radhë:

Shembulli 1

Shembulli 2

Shembulli 3

Shembulli 4

Mbledhja dhe zbritja e thyesave me emërues të ndryshëm

Për të mbledhur ose zbritur 2 thyesa me emërues të ndryshëm ekzistojn 2 mënyra:

Mënyra e parë: në emërues vendoset prodhimi i dy emëruesve, ndërsa në numërues vendoset shuma ose zbritja e prodhimeve “kryq”:

Rasti me mbledhje: $\frac{a}{b}+\frac{c}{d}=\frac{a\cdot d+b\cdot c}{b\cdot d}$

Rasti me zbritje: $\frac{a}{b}+\frac{c}{d}=\frac{a\cdot d-b\cdot c}{b\cdot d}$

Shohim shembujt konkret:

Shembulli 1

$\displaystyle \frac{4}{5}+\frac{5}{9}=\frac{4\cdot 9+5\cdot 5}{5\cdot 9}=\frac{36+25}{45}=\frac{61}{45}$

Shembulli 2

$\displaystyle \frac{3}{7}+\frac{2}{5}=\frac{3\cdot 5+7\cdot 2}{7\cdot 5}=\frac{15+14}{35}=\frac{29}{35}$

Shembulli 3

$\displaystyle \frac{7}{8}-\frac{2}{5}=\frac{7\cdot 5-8\cdot 2}{8\cdot 5}=\frac{35-16}{40}=\frac{19}{40}$

Shembulli 4

$\displaystyle \frac{6}{7}-\frac{3}{8}=\frac{6\cdot 8-7\cdot 3}{7\cdot 8}=\frac{48-21}{56}=\frac{27}{56}$ .

Menyra e dytë: gjejmë emëruesin e përbashkët të të dy thyesave dhe shndërrojmë thyesat.

Shohim shembujt me radhë:

Shembulli 1

Emëruesi i përbashkët gjendet duke perdorur sh.v.p (shumëfishin më te vogël të përbashkët), pra: sh.v.p (7,3) = 21.
Shndërrojmë thyesat dhe gjejmë shumën: