Lartësia e trekëndëshit
Mund të vërtetohet që nga një pikë e dhënë, hiqet një dhe vëtëm një pingule me një drejtëz të dhënë.
Shohim figurën:
Në figurën tonë, AM, BN dhe CP janë lartesitë e trekëndëshit ABC.
Mesorja dhe përgjysmorja e trekëndëshit
Përkufizim: “Segmenti që bashkon një kulm të trekëndëshit me mesin e brinjës përballë tij, quhet mesore e trekëndëshit”.
CD është mesore e trekëndëshit ABC, ku AD = DB.
Përkufizim: “Segmenti i përgjysmores së këndit të trekëndëshit, që bashkon kulmin e trekëndëshit me pikën e prerjes së saj me brinjën përballë, quhet përgjysmore e trekëndëshit”.
Trekendeshi dybrinjeshem. Veti te trekëndëshit dybrinjëshëm
Përkufizim: “Trekendeshi quhet dybrinjëshëm nëse ai ka dy brinjë kongruente”.
Tek trekendeshi dybrinjeshem, brinjët që janë kongruente quhën brinjë anësore.
Përkufizim: “Trekendeshi që i ka të tria brinjët e barabarta quhet trekëndësh barabrinjës”.
Teoremë 1: “Tek trekendeshi dybrinjeshem, këndet pranë bazës janë kongruente”.
Vërtetim. Le të jëtë trekëndëshi ABC një trekëndësh dybrinjëshëm. Kemi figurën:
Heqim përgjysmoren [CD] të dal nga kulmi C dhe do të kemi:
Trekëndëshat ACD dhe BCD janë kongruent në bazë të rastit të parë të kongruencës së trekëndëshave sepse:
- si brinjë anësore të trekëndëshit dybrinjëshëm
- , sepse [CD] është përgjysmore e këndit C
- brinjë e përbashkët e trekëndëshave ACD dhe BCD
Dimë që: “Në trekëndësha kongruentë, përballë brinjëve të barabarta ndodhen këndet e barabarta dhe anasjelltas”.
Përballë AC dhe BC kemi këndet C dhe C, ndaj .
Teorema u vërtetua.
Teoremë 2 : “Në trekëndëshin dybrinjëshëm, mesorja e hequr nga kulmi ndaj bazës është edhe përgjysmore edhe lartësi e trekëndëshit”.
Ushtrimi 1
Në figurën më poshtë kemi dhe .
Vërtetoni që trekëndëshi ABC është trekëndësh dybrinjëshëm.
Zgjidhje
Marrim në shqyrtim dhe
Kemi:
- CD brinjë e përbashkët e dy trekëndëshave.
Në bazë të rastit të parë të kongruencës së trekëndëshave, kemi:
Dimë që: “Në trekëndësha kongruentë, përballë brinjëve të barabarta ndodhen këndet e barabarta dhe anasjelltas”.
Përballë këndeve 1 dhe 2 ndodhen brinjët AC dhe BC, ndaj AC = BC.
Meqë brinjët anësore janë të barabarta, atëherë është dybrinjëshëm.